هنگدرام، سازی کوبهای و جوان، که در سالهای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این ساز به دلیل صدای منحصربهفرد و آرامشبخش خود، در موسیقی درمانی و مدیتیشن کاربرد دارد. همچنین، هنگ درام به عنوان یک ساز ملودیک، قابلیت اجرای موسیقیهای متنوعی را دارد. بر خلاف باورها این ساز مربوط به قبایل سرخ پوستی یا آفریقایی نیست، بلکه توسط هنرمندان سوئیسی با نامهای سابینا شارر و فلیکس روهنر، در سال 2000 ساخته و معرفی شده است. ایدهی اولیهی ساخت هنگ درام از سازی فلزی گرفته شد که در سال ۱۷۰۰ میلادی در آفریقا و آمریکای جنوبی رواج داشته است. برخلاف شکل امروزی ساز هنگ درام، این ساز در سالهای ابتدایی، شکلی شبیه به گالنهای فلزی داشته. همچنین "پنایست" نامی است که به نوازندگان هنگ درام اطلاق میشود.
ساختار هنگ درام:
در حاضر جهت ساخت ساز هنگ درام از فولاد ضد زنگ -stainless steel- استفاده میشود که اغلب شامل آلیاز کروم و تیتانیوم هستند که در برابر تغییرات آب و هوا مقاوم است. همچنین برخی از سازندگان، از مواد دیگری مانند مس یا برنج نیز استفاده میکنند. این ساز از یک صفحه (shell) بالایی محدب به نام "دینگ" و یک صفحهی زیرین مقعر به نام "گو" تشکیل شده است. این دو صفحه از نظر شکل و اندازه با یکدیگر متفاوت است؛ صفحه بالایی دارای هفت یا هشت نت، و صفحه پایینی دارای حفرهای لولهای شکل است که یک نت را تولید میکند که با نواختن لبههای گو ایجاد میشود.
سایر اجزای ساز هنگ درام:
علاوه بر دو صفحهی اصلی، ساز هنگ درام دارای اجزای دیگری نیز هست که عبارتند از:
لبهها: لبههای دو صفحهی اصلی ساز هنگ درام، نقاطی هستند که نوازنده با انگشتان خود به آنها ضربه میزند.
شانهها Shoulder: شانهها قسمتهای مسطحی هستند که دینگ را به قسمتهای واسط هنگدرام متصل می کند. این قسمتها نیز قابلیت تولید صدا -shoulder tone- را دارند..
رینگ Rim: رینگ یک لبهی فلزی غیر ارتعاشی (لاستیک یا طناب کنف) است که دور تا دور دو صفحهی اصلی را احاطه کرده است. رینگ از جدا شدن صفحات ساز از هم جلوگیری میکند. اصطلاح دیگر رینگ Flange است.
Sustain یا مانایی صدا:
صدای مانا یا Sustain به معنای ماندگاری صدا در فضا و انعکاس آن بعد از ضربه است. در موسیقی، این اصطلاح به قابلیت یک ساز جهت حفظ صدای یک نت واحد هنگام نواختن را گویند. ماندگاری صدا از آن بابت اهمیت دارد که هرچه بیشتر باشد میتواند شنونده را بیشتر مسحور خود نماید.
انواع هنگ درام
هنگ درام سازی است که یک کوک ثابت دارد و اغلب هنگ درامها به شکل دیاتونیک طراحی و ساخته میشوند؛ به این معنی که تنها یک مد را میتوان با آنها نواخت. گفتنیست که هنگ درامهای کروماتیک، میتوانند هر مدی را کوک کنند. سازندگان هنگ درام انواع مختلفی از این ساز را میسازند و نوازندگان نیز از انواع مختلفی از آن استفاده میکنند، اما متداولترین نوع هنگ درام، هنگ درامهای رِ مینور (دیاتونیک) است. نوع دیگری از این ساز هنگ درامهای پلیتونیک هستند؛ دارای مجموعهای از نتها که در مدهای غربی رایج نیست هرچند که در اجرای موسیقی سنتی یا تجربی استفاده میشوند.
به طور کلی این ساز دارای هشت تا نه نت است که یکی از آنها نت اصلی مد و گام وسط است، این نت صدایی حجیم و باس دارد و بقیهی نتها در اطراف آن قرار میگیرند. نوازندههای حرفهای هنگ درام گاهی مدلهای خاصی از هنگ درام را ممکن است تا ۱۶ نت داشته باشند، که در این حالت بعضی از نتها در صفحهی پایینی قرار دارند. بعضی مدلها دو نت بیس و بعضی نمونههای دیگر در مجموع تنها سه یا چهار نت بم دارند.
سازهای دیگری شبیه به هنگ درام نیز ساخته میشود، از جمله تانگ درام که از هنگ درام هم کوچکتر است و هم ارزانتر. این ساز از نظر ظاهری و حتی ساختمان مشابه هنگ درام است، فقط صدایی کم حجمتر و تیزتر دارد.
قیمت هنگ درام
هنگ درام سازی ویژه و منحصر به فرد است و از لحاظ قیمت در دستهی سازهای گران قیمت قرار میگیرد. قیمت بالای این ساز دو دلیل عمده دارد:
سازندگان محدود و انحصاری بودن ساز هنگ درام: نکتهی جالب توجه درمورد هنگ درام این است که با وجود محبوبیت روزافزون این ساز در جهان، تعداد سازندگان هنگ درام بسیار محدود است. ساخت ساز هنگ درام به صورت دستساز و در کارگاههای کوچک و شخصی انجام میشود. و در حقیقت هیچ دستگاه یا ماشینی برای تولید انبوه ساز هنگ درام وجود ندارد. بنابراین طبیعتا تعداد سازهای هنگ درام در دنیا محدود و کم است.
پر زحمت بودن ساخت ساز هنگ درام به شکل دستی: عوامل مختلفی ساخت هنگ درام را به کاری پرزحمت تبدیل می کند، این عوامل عبارتند از:
انتخاب نوع فلز و آلیاژ مخصوص
ایجاد فرم خاص هنگ درام روی صفحهی فلزی
رسیدن به کوک دلخواه
اگر با پروسهی ساخت سازها آشنایی دارید، حتما به ساخت هنگ درام نیز فکر کنید و درمورد آن تحقیق کنید، ساخت هنگ درام میتواند کاری بسیار پردرآمد و سودآور باشد. البته ساخت هنگ درام کاری ساده نیست و با چالشهایی همراه است که تنها با تلاش قابل انجام است.
باتوجه به تحقیقات انجام شده، در کشورهای دیگر دنیا قیمت هنگ درام حدود ۲۶۰۰ دلار یا ۲۰۰۰ یورو، و در ایران بین ۱۵ میلیون تا ۳۲ میلیون بسته به برند و کیفیت است.
سخن پایانی
یکی از دلایل منحصر به فرد بودن صدای هنگ درام، هارمونیکهای بسیاری است که در هر نت آن وجود دارد، علاوه بر این به خاطر یکپارچه بودن بدنهی هنگ درام، هر نتی که به صدا درمیآورید، باعث میشود سایر نتها هم مقدار اندکی به لرزش دربیایند، و همین موضوع باعث دلنشین و گرمتر شدن صدای این ساز میشود. تعبیر بسیار زیبایی که از صدای ساز هنگ درام شده این گونه است: «صدای هنگ درام گویی نوسانی است که بین رویا و واقعیت اتفاق میافتد.» علاوه بر این، هنگ درام یک ساز بسیار خلاقانه است که به شما کمک میکند تا استعدادهای موسیقیایی خود را پرورش دهید. اگر به دنبال یک ساز جدید و هیجانانگیز هستید، آموزش هنگ درام میتواند گزینهای عالی برای شما باشد.
جهت مشاوره شرکت در کلاس آموزش هنگدرام در اصفهان با ما تماس بگیرید
هنگدرام ، هنگ درام ، هندپن ، موسیقی درمانی ، مدیتیشن ، آموزش هنگ درام در اصفهان